Με το Τεστ Παπανικολάου λαμβάνονται υγρά από την περιοχή του τραχήλου και τα άνω τμήματα του κόλπου τα οποία αποστέλλονται για εξέταση σε ειδικό κυτταρολόγο. Με τον τρόπο αυτό γίνεται έγκαιρη διάγνωση παθολογικών καταστάσεων που αν επιμείνουν μπορεί να οδηγήσουν σε κακοήθειες του τραχήλου της μήτρας.
Σε περίπτωση παθολογικού Τεστ Παπανικολάου συνιστάται επανεξέταση, κολποσκόπηση, ενδεχόμενα τυποποίηση του ιού HPV, φαρμακευτική θεραπεία και επιπλέον έλεγχος.